سیستم اطفای حریق چیست؟
راه اندازی سیستم اطفای حریق یکی از مهم‌ترین ابزارهای ایمنی در ساختمان‌ها و اماکن عمومی است که هدف اصلی آن جلب توجه فوری و اطلاع‌رسانی به افراد در صورت وقوع حریق است. این سیستم شامل دستگاه‌های اطفای حریق، سنسورهای دود، دستگاه‌های آژیر و نقطه کنترل مرکزی است که با همکاری یکدیگر عمل می‌کنند تا در صورت شناسایی حریق، اعلام آن را به افراد و مسئولان مربوطه برسانند. این سیستم باید به صورت منظم تست و بازبینی شود تا در مواقع ضروری عملکرد صحیح خود را اثبات کند و مردم را از خطر حریق محافظت کند. شرکت فاتحان مرصاد نریمان این امکان را برای شما قرار داده تا بتوانید با گرفتن مشاوره از بهترین و مناسب ترین سیستم اعلام و اطفای حریق در اهواز استفاده کنید و خانه ها و اماکن خود را به این سیستم مهم مجهز کنید.
تنوع سیستم اطفای حریق
راه اندازی سیستم اطفای حریق، دو نوع رویکرد مختلف به کار می‌رود که بر اساس نحوه آغاز عملکرد آن‌ها تقسیم‌بندی می‌شوند. اولین نوع سیستم، سیستم اطفای حریق دستی است که تنها با اقدام انسانی فعال می‌شود و بدون حضور انسان کارایی ندارد. در این نوع سیستم، هشدار فقط توسط فردی که حریق را مشاهده می‌کند، صورت می‌گیرد. اما سیستم دوم که سیستم اطفای حریق اتومات یا خودکار نامیده می‌شود، دارای حسگرهای خودکار است که به صورت خودکار در صورت تشخیص حریق فعال می‌شوند و هشدار را صادر می‌کنند. در این نوع سیستم، نیازی به دخالت انسانی برای فعالسازی آن نیست و به صورت خودکار عمل می‌کند. برای اطمینان از ایمنی کامل، تمام ساختمان‌هایی که از سیستم اطفای حریق اتومات استفاده می‌کنند، باید همچنان به سیستم اطفای حریق دستی مجهز باشند تا در صورت لزوم اقدامات دستی نیز انجام شود.
انواع سیستم اطفای حریق اتومات (خودکار) مرکزی
1-سیستم اطفای حریق متعارف:
ذر راه اندازی سیستم اطفای حریق متعارف، دستگاه‌های اطفای حریق به صورت گروه‌بندی شده و به یک نقطه کنترل مرکزی متصل می‌شوند. این دستگاه‌ها در گروه‌های مختلف قرار می‌گیرند و هر گروه به نقطه کنترل مرکزی یک زوج سیم متصل می‌شود. در صورتی که یکی از دستگاه‌ها حریق را تشخیص دهد، اطلاعات مربوط به مکان حریق به نقطه کنترل مرکزی ارسال می‌شود و نقطه کنترل مرکزی می‌تواند مکان حریق را تشخیص داده و اقدامات لازم را انجام دهد. این سیستم، برای ساختمان‌های کوچک و متوسط مناسب است و عموماً برای اطلاع رسانی به صورت آژیرهای صوتی استفاده می‌شود.
2-سیستم اطفای حریق آدرس پذیر:
در راه اندازی سیستم اطفای حریق آدرس‌پذیر یک فناوری پیشرفته در حوزه ایمنی و اطلاع‌رسانی در مورد حریق‌ها است. در این سیستم، هر دستگاه اطفای حریق دارای یک آدرس منحصر به فرد است که به طور دقیق مکان فیزیکی دستگاه را مشخص می‌کند. این آدرس‌ها معمولاً از فناوری‌هایی مانند پروتکل‌های دیجیتالی یا شبکه‌های کامپیوتری استفاده می‌کنند. هرگونه فعالیت یا حرکت در سیستم اطفای حریق، با اشاره به آدرس دستگاه مورد نظر صورت می‌گیرد، که این امر به مراکز کنترل اجازه می‌دهد تا به دقت مکان حریق را تشخیص داده و اقدامات لازم را انجام دهند. این سیستم به عنوان یک راه حل موثر و هوشمند برای اطلاع‌رسانی سریع و دقیق در مورد حریق‌ها، در ساختمان‌های بزرگ و پیچیده مورد استفاده قرار می‌گیرد و امکان اجرای تکنولوژی‌های متنوعی مانند ارسال پیام‌های متنی یا اعلام صوتی را فراهم می‌کند.
3- سیستم اطفای حریق بی سیم:
در راه اندازی سیستم اطفای حریق بی‌سیم یک راه حل پیشرفته و کارآمد در زمینه ایمنی و اطلاع‌رسانی در مواقع ضروری است. این سیستم با استفاده از فناوری‌های بی‌سیم مانند فرکانس‌های رادیویی یا Wi-Fi عمل می‌کند و نیاز به نصب سیم‌های مربوط به ارتباطات سیمی را از بین می‌برد. یکی از مزایای اصلی سیستم اطفای حریق بی‌سیم، سرعت و سهولت نصب و راه‌اندازی آن است، زیرا نیازی به کارهای سخت و پیچیده مربوط به نصب سیم‌ها و کابل‌های ارتباطی ندارد. همچنین، این سیستم قابلیت انتقال اطلاعات با سرعت بالا را دارد و به راحتی قابل توسعه و تغییرات می‌باشد. به علاوه، این سیستم از قابلیت اتصال به دستگاه‌های هوشمند و استفاده از نرم‌افزارهای مدیریت مرکزی برای کنترل و مانیتورینگ بهره می‌برد، که امکانات اضافی و کارایی بیشتری را برای کاربران فراهم می‌کند.
تفاوت سیستم اطفای حریق متعارف و آدرس پذیر
در سیستم اطفای حریق آدرس‌پذیر، هر دستگاه به صورت فیزیکی با یک آدرس منحصر به فرد متصل می‌شود و در صورت وقوع حریق، آدرس دستگاه مربوطه روی صفحه کنترل اصلی نمایش داده می‌شود. این امکان به کاربر این اطمینان را می‌دهد که کدام دستگاه فعال شده و محل دقیق آتش سوزی را مشخص کند تا به سرعت برای خاموش کردن آتش واکنش نشان دهد. از طرفی، در سیستم اطفای حریق متعارف، تعیین محل دقیق حریق به این سادگی ممکن نیست ولی با سیم‌کشی ساختمان در مناطق مختلف، می‌توان به طور تقریبی محل حریق را تعیین کرد. به عنوان مثال، اگر طبقه‌بندی زون‌ها بر اساس طبقات ساختمان انجام شود، در صورت فعال شدن آژیر در یک زون مشخص، می‌توان به طور تقریبی مکان آتش سوزی را در طبقه مربوطه تشخیص داد.
نحوه عملکرد سیستم های اطفای حریق
عملکرد سیستم اطفای حریق دستی و سیستم اطفای حریق اتوماتیک دارای تفاوت‌های مهمی است. در سیستم اطفای حریق دستی، کاربر با فشار دادن شستی، آژیر را فعال می‌کند و از وقوع حریق آگاهی می‌یابد. اما در سیستم اطفای حریق اتوماتیک، دتکتورها دود یا حرارت را تشخیص داده و اطلاعات را به کنترل پنل ارسال می‌کنند. سپس کنترل پنل دستور هشدار را به آژیر و فلاشر می‌دهد و با فعال شدن این دو تجهیز، اعلام حریق صورت می‌گیرد. در اینجا تمام عملیات به صورت اتوماتیک و بدون نیاز به دخالت انسانی انجام می‌شود که باعث افزایش سرعت و دقت در تشخیص حریق و اطلاع‌رسانی می‌شود.
اجزای سیستم اطفای حریق
1-کنترل پنل
به عنوان مرکز کنترل و فرماندهی سیستم اطفای حریق مدنظر قرار می‌گیرد که وظیفه مدیریت اطلاعات ورودی و خروجی و همچنین کنترل کل سیستم را بر عهده دارد. این واحد با استفاده از منابع تغذیه اصلی که اغلب با جریان متناوب برق شهری به کار می‌روند و ولتاژ‌های 120 تا 240 ولتی را تامین می‌کنند، به طور مداوم عملکرد سیستم را تضمین می‌کند.
2-منبع تغذیه اصلی
منبع تغذیه ثانویه (پشتیبان) سیستم اطفای حریق معمولاً از باتری یا انواع منابع تغذیه اضطراری مانند ژنراتور استفاده می‌کند. این منبع تغذیه ثانویه در مواقعی که منبع تغذیه اصلی دچار مشکل می‌شود، وارد مدار می‌شود تا پایداری و عملکرد سیستم را حفظ کند. باتری‌های کنترل پنل معمولاً به صورت زوجی و در داخل کنترل پنل اصلی یا در جعبه باتری، که می‌تواند درون یا خارج از آن قرار گیرد، نصب می‌شوند.منبع تغذیه ثانویه (پشتیبان) سیستم اطفای حریق معمولاً از باتری یا انواع منابع تغذیه اضطراری مانند ژنراتور استفاده می‌کند. این منبع تغذیه ثانویه در مواقعی که منبع تغذیه اصلی دچار مشکل می‌شود، وارد مدار می‌شود تا پایداری و عملکرد سیستم را حفظ کند. باتری‌های کنترل پنل معمولاً به صورت زوجی و در داخل کنترل پنل اصلی یا در جعبه باتری، که می‌تواند درون یا خارج از آن قرار گیرد، نصب می‌شوند.
3-دستگاه‌های آغازکننده
دستگاه‌های آغازکننده سیستم اطفای حریق از ورودی‌های واحد کنترل سیستم محسوب می‌شوند و در دو حالت اتوماتیک و دستی در بازار موجود هستند. این دستگاه‌ها شامل انواع مختلفی از دتکتورها مانند دتکتور دودی، دتکتور حرارتی، دتکتور گازی، دتکتور شعله و دتکتور ترکیبی می‌شوند، که هر یک از آن‌ها به منظور شناسایی و تشخیص حریق با استفاده از تکنولوژی‌ها و مکانیزم‌های متفاوتی طراحی شده‌اند.
4-منبع تغذیه ثانویه (پشتیبان)
منبع تغذیه ثانویه (پشتیبان) سیستم اطفای حریق به عنوان یکی از اجزای حیاتی این سیستم مورد توجه قرار می‌گیرد. این منبع تغذیه اضطراری، مانع از وقفه در عملکرد سیستم در صورت قطعی یا اختلال در منبع تغذیه اصلی می‌شود. استفاده از باتری یا ژنراتور به عنوان منابع تغذیه ثانویه این اطمینان را به کاربر می‌دهد که سیستم اطفای حریق در هر شرایطی به درستی عمل می‌کند و از امنیت محیط مورد حفاظت می‌کند.
5-دستگاه اطلاع رسانی
اجزای سیستم اطفای حریق شامل دستگاه‌های اطلاع‌رسانی هستند که در صورت وقوع حریق، مسئول اطلاع‌رسانی و هشدار به افراد و ساکنین محیط می‌باشند. این دستگاه‌ها با استفاده از منابع انرژی، اطفای حریق را انجام می‌دهند و شامل لامپ‌های چشمک زن، ریموت اندیکاتور (چراغ نور بارق)، آژیرهای الکترومکانیکی و الکتریکی، زنگ و بلندگو و یا ترکیبی از این دستگاه‌ها هستند. این اجزای حیاتی سیستم، با اطفای حریق به صورت همزمان و اثربخش، افراد را از وقوع حادثه آگاه می‌سازند تا اقدامات لازم برای ایمنی و امنیت خود را انجام دهند.
6- رابط های ایمنی ساختمان
رابط‌های ایمنی ساختمان سیستم اطفای حریق از جمله اجزای حیاتی است که با تاثیر گذاری بر روی عواملی مانند جریان هوا، نور، و کنترل فرآیندها، قادر به کنترل و مدیریت قسمت‌هایی از محیط می‌شوند. این رابط‌ها می‌توانند باز و بسته کردن درب‌های اضطراری و انجام دیگر اقدامات ایمنی مانند قطع جریان برق یا قطع آب در صورت وقوع حادثه را فراهم کنند. به این ترتیب، این اجزای سیستم اطفای حریق به صورت هماهنگ با دیگر اجزای ساختمان همکاری می‌کنند تا امنیت و ایمنی ساختمان را بهبود دهند و در صورت وقوع حریق، اقدامات لازم برای محافظت از افراد و محیط را انجام دهند.
7-تکرار کننده
تکرارکننده سیستم اطفای حریق یکی از اجزای مهم و حیاتی این سیستم است که عملیات و رویدادهایی که در سیستم اطفای حریق رخ می‌دهند را تکرار و نمایش می‌دهد. این دستگاه مسئول تکرار و نمایش همه اطلاعاتی است که در دستگاه کنترل اصلی سیستم اطفای حریق نمایش داده می‌شود، از جمله مواردی مانند مکان دقیق آتش‌سوزی یا خطوط معیوب. علاوه بر این، تکرارکننده امکان کنترل و بازرسی کل سیستم اعلام حریق را به کاربران فراهم می‌آورد. این دستگاه به منظور نمایش وضعیت پنل اصلی اطفای حریق در مکان دیگری نصب می‌شود و همچنین نشان‌دهنده وضعیت عادی، خطاها و حوادث حریقی در سیستم است. بنابراین، تکرارکننده سیستم اطفای حریق نقش مهمی در نظارت و اطمینان از عملکرد صحیح سیستم اطفای حریق دارد.